Akt notarialny uważany jest za jedną z najważniejszych czynności, jakich dokonuje notariusz. Ze względu na swoją specyfikę akty notarialne powinny być sporządzone w obecności notariusza i przez niego podpisane, jednak także od tej zasady występują dopuszczalne prawem wyjątki.
Czym są akty notarialne
Zgodnie z definicją prawną akt notarialny jest czynnością, choć wielu klientów kojarzy go głównie z dokumentem, przenoszącym własność, zwykle nieruchomości.
Forma aktu notarialnego wymaga, aby został on sporządzony przez notariusza. Chodzi tu o pomoc w zredagowaniu oświadczeń woli każdej ze stron, spisaniu tych oświadczeń, a następnie odczytaniu i przedłożeniu do podpisania przez każdą stronę.
Oryginał aktu notarialnego pozostaje w kancelarii notarialnej, natomiast strony otrzymują odpisy, których ważność jest tożsama z oryginalnym dokumentem. Warto pamiętać, że odczytanie aktu notarialnego musi się odbywać w obecności notariusza, przy czym może tego dokonać osoba trzecia.
Kiedy akt notarialny nie jest sporządzany przez notariusza
Zazwyczaj za tworzenie i przechowywanie aktów notarialnych odpowiada notariusz, który tworząc odpowiednie dokumenty musi zachować zasadę jedności miejsca, osób i akcji.
Jednak ustawodawca w określonych sytuacjach zezwala, aby określone akty notarialne były sporządzane przez inne osoby niż notariusz. Za granicą może to robić konsul polski, o ile posiada upoważnienie wydane przez Ministerstwo Sprawiedliwości na wniosek MSZ.
W kraju do określonych czynności mają prawo banki i przewodniczący zarządu gminy w zakresie potwierdzania oryginalności podpisów, o ile w danej miejscowości nie ma kancelarii notarialnej. Natomiast protest w związku z niezapłaceniem może również wystawiać urząd pocztowy.
Co zawiera akt notarialny
Warto pamiętać, że aktem notarialnym dokumentuje się zdarzenie prawne lub czynność prawną, gdy tak zastrzega ustawodawca lub gdy takie są oświadczenia każdej ze stron. W praktyce oznacza to, że formę aktu notarialnego ma nie tylko przeniesienie prawa własności.
Zasadniczo akty notarialne dzielą się na pięć części. Musi się w nich znaleźć data i miejsce zawarcia aktu oraz pełne dane obu stron z jednoczesnym potwierdzeniem ich tożsamości. Po części zasadniczej aktu pojawiają się informacje o wysokości opłat, w tym o opłacie skarbowej czy taksie notarialnej.
Każdy akt notarialny kończy jednakowa formułka, mówiąca o odczytaniu aktu notarialnego, jego przyjęciu i podpisaniu przez strony oraz przez notariusza. Podpisy muszą uwzględniać zarówno osoby biorące udział w akcie, jak i obecne przy jego sporządzaniu.
Artykuł powstał w oparciu o materiały znalezione na notariusz-bydgoszcz.com.pl.